خرم آن نغمه كه مردم بسپارند به یاد
هنرمندان موسیقی که در سال ۱۴۰۲ با آنها وداع کردیم
سایت رسمی سیامک یزدانجو: سال 1402 نیز همچون سالهای قبل، با خاموشی برخی از نورچشمی های موسیقی همراه بود؛ هنرمندانی همچون «حسین زمان»، «اکبر گلپایگانی»، «نصرالله ناصح پور»، «محمد اسماعیلی»، «لیلی افشار»، «همایون خواجه نوری» و «جمشید عندلیبی» که کوچ هر کدام از آنها به دیار باقی ضایعه مهلکی را به موسیقی ایران تحمیل کرد.
به گزارش سایت رسمی سیامک یزدانجو به نقل از ایسنا، ناقوس مرگ هنرمندان موسیقی در سال۱۴۰۲ در ۱۹ فروردین ماه با درگذشت حسن تقی پور (شاعر و آهنگساز گیلانی) به سبب کهولت سن، به صدا درآمد.
تقی پور که در ۸۲ سالگی درگذشت اهل لاهیجان بود و سال ۱۳۳۵ موسیقی را با یک فلوت لاکی شروع کرد و از سال ۱۳۳۸ ساز تار را به دست گرفت و در همان سال بهترین نوازنده تار بین دانش آموزان استان گیلان شناخته شد. او پیش از آخر دوره متوسطه دو شعر و آهنگ ساخت.
نخستین شعر و آهنگش را در سال ۱۳۳۹ به نام «مو ایسام دریا کنار» ساخت که در سال ۱۳۴۲ با صدای ناصر مسعودی در برنامه ۵۶ گلهای صحرایی رادیو تهران و سپس با صدای شادروان منصور فانی در رادیو رشت اجرا شد.
این هنرمند طی زندگی خود ۳۳ آهنگ ساخت که جز در سه مورد کلیه اشعار را خودش سرود که می توان به «بیشیم تماشا بوکون»، «بیگذرانین اوی بیگذرانین»، «چین کونه ستاره»، «شیرین تر از جانی»، «ماه خانم»، «گول انار»، «بیقرارم ای خدا»، «یکته بزا مو گب نزام» اشاره نمود.
درگذشت حسین زمان اما یکی از آن مرگ های دردناک موسیقی در ۲۱ اردیبهشت سال ۱۴۰۲ بود. زمان که در ۶۴ سالگی درگذشت، همچون خوانندگان پاپ ایرانی بود که از دهه ۷۰ فعالیت هنری خودرا شروع کرد.
«شب دلتنگی» (سال ۱۳۷۶) عنوان اولین آلبوم حسین زمان بود که در آن قطعات محبوبی چون «روشن تر از ستاره « «بوی تنهایی»، «پرنده و بغض گل» به چشم می خورد.
همین طور آلبوم «فصل آشنایی» (مشترک با قاسم افشار، خشایار اعتمادی و علیرضا عصار)، آلبوم «گلایه»، «قصه شب» (۱۳۷۸)، «شاپرک» (۱۳۷۹) و «مشق عشق» (۱۳۸۰) عناوین دیگر آلبوم های این خواننده موسیقی پاپ بود.
سوسن شاکرین (موزیسین و مدرس موسیقی) نیز ۱۹ اردیبهشت ماه در ۶۹ سالگی، بعد از گذراندن دوره ای بیماری درگذشت.
شاکرین از نوجوانی و با علاقه بسیار در دوره های شبانه کنسرواتوار موسیقی، آموزش گیتار و سایر دروس تخصصی را شروع کرد و بعدها بطور آزاد، آموختن را ادامه داد و در سازمان کر اپرا، کر ارکستر سمفونیک و کر تالار رودکی هم حضوری فعال داشت.
همچون کارهای او، ساختن موسیقی متن برای نمایش رادیویی «آهسته با گل سرخ» و موسیقی برای نمایش عروسکی «ماه پیشونی» برای اجرا در جشنواره تئاتر عروسکی است.
نصرالله ناصح پور، نیز یکی از همان هنرمندان سرشناس موسیقی است که سال ۱۴۰۲ در ۲۸ خرداد به سبب عارضه مغزی در ۸۳ سالگی درگذشت.
ناصح پور در سال ۱۳۱۹ در اردبیل، به دنیا آمد و از همان دوران کودکی، در خانواده ای موسیقی شناس پرورش یافت. نصرالله ناصح پور، با عزیمت به تهران، بیشتر اوقات خودرا مصروف فراگیری موسیقی سنتی ایران کرد و بعد از آشنایی با محمود کریمی، به هنرستان آزاد موسیقی ملی راه پیدا کرد و مشغول تحصیل شد.
بعد از تشکیل کلاس های مرکز حفظ و اشاعه موسیقی، از راهنمایی ها و آموزش و سفارش های بهادار استاد نورعلی برومند بهره مند شد.
وی از جلسات شناخت موسیقی و کلام و تلفیق شعر و موسیقی نیز، بهره های فراوان جست و سپس برای فراگیری ردیف عالی موسیقی سنتی و آموزش تصنیف و ضرب آهنگ مربوط به آن، به محضر استاد عبدالله دوامی راه پیدا کرد.
علیرضا اصغری (نوازنده تار و آهنگساز موسیقی ایرانی) نیز خرداد سال ۱۴۰۲ پس از مدت ها مبارزه با بیماری در ۴۶ سالگی فوت کرد.
سرپرستی و آهنگسازی و تشکیل گروه «پرنیان»، همکاری با مجید درخشانی و گروه موسیقی «خورشید»، حضور در اجرای کنسرت «سواران دشت امید» به هنرمندی حسین علیزاده، اجرا در کاخ ورسای و ساختمان یونسکو در شهر پاریس فرانسه، تشکیل و سرپرستی و آهنگسازی گروه «رخشان»، برگزاری کنسرت «باغ بی برگی»، تشکیل گروههای موسیقی هنرجویان و اجراهای گوناگون در فرهنگسرای نیاوران بصورت دوره ای و حضور در چندین پروژه موسیقایی همچون کارهای علیرضا اصغری در حوزه موسیقی بود.
و اما محمد اسماعیلی! «یار دیرین پایور و شهناز و بهاری؛ هنرمندی که در هنرستان موسیقی ملی جانشین استاد خود حسین تهرانی شد و از اساتید حوزه تنبک نوازی بود»، در ۲۲ مرداد بر اثر کهولت سن فوت کرد.
محمد اسماعیلی در سال ۱۳۳۰ توسط دایی های خویش مرتضی و مصطفی گرگین زاده به حسین تهرانی معرفی گردید.
وی در سال ۱۳۳۷ در گروههای موسیقی وزارت فرهنگ و هنر مشغول بکار شد. از سال ۱۳۴۳ در هنرستان موسیقی ملی مشغول تدریس شد و در سال ۱۳۴۵ سرپرستی گروه تنبک وزارت فرهنگ و هنر آن زمان را عهده دار شد. در سال ۱۳۴۳ به سمت هنرآموز تنبک در هنرستان موسیقی ملی به جانشینی استاد خود آموزش تنبک را عهده دار شد.
در دهه ۱۳۶۰ به سرپرستی فرامرز پایور (سنتور) و همراهی جلیل شهناز (تار)، علی اصغر بهاری (کمانچه) و محمد موسوی (نی)، گروه اساتید را تشکیل دادند و کنسرت هایی با محمدرضا شجریان و شهرام ناظری اجرا کردند.
شکرعلی رضایی (خواننده، شاعر و نوازنده پیشکسوت لرستانی) نیز به سبب کهولت سن و کسالت در ۷۹ سالگی در ۲۸ مرداد ۱۴۰۲ درگذشت.
فرج علیپور (خواننده موسیقی لرستان) درباره ی رضایی اینطور اظهار داشت: «آقای رضایی از کودکی در کنار برادرانش موسیقی کار کرده بود. او صدای خاصی داشت و ترانه های قدیمی لکی را بیشتر در برنامه های محلی و جشن ها می خواند. گاهی هم تنبک و دهل در کنار برادرش همت علی رضایی می نواخت.»
احمدعلی شرفی هم یکی دیگر از پیشکسوت های موسیقی جنوب ایران و نوازنده نی انبان و نی جفتی بود که مهرماه امسال در ۸۰ سالگی درگذشت.
«احمدعلی شرفی» که در بوشهر متولد شد همچون چهره های سرشناس و پرآوازه موسیقی جنوب ایران بود که در خیلی از فستیوال های ملی و بین المللی حضور داشت و بارها مورد تقدیر قرار گرفت.
لی لی افشار، نوازنده چیره دست و اولین زن دنیا که دکترای گیتار گرفت، دوم آبان ماه بعد از تحمل یک دوره بیماری در ۶۳ سالگی درگذشت.
لی لی افشار یکی از ۱۲ نوازنده بین المللی گیتار بود که برای نواختن حضور آندرس سگوبیا در کلاس های پیشرفته وی، در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی برگزیده شد. آن موقع بود که بعد از این کلاس مایسترو سگوبیا در مصاحبه ای که در اخبار شامگاهی ان بی سی حضور یافت درباب افشار پیش بینی نمود که او روزی به نوازنده ای معروف تبدیل خواهد شد. علاقه او به موسیقی معاصر منجر گردید که از اولین اجرا کنندگان آثار رضا والی، گری آیستر، گرارد روژد، لوریس چوبانیان، آرن ملنس، کامران اینجه، باربارا کولب، مرلین زیفرین و سالوادور بروتونس از میان دیگران باشد.
۱۳ آبان نیز همزمان بود با درگذشت هنرمندی که بیشترین آواز را در برنامه گلها دارد؛ هنرمندی به نام «گلپا» که در ۹۰ سالگی بر اثر بیماری درگذشت.
اکبر گلپا در سال ۱۳۱۸ گلپا وارد دبستان فرهنگ شد و به عنوان قاری قرآن در کلاسش انتخاب گردید. بعد از این فعالیت ها، اکبر گلپایگانی با آشنایی با تعدادی قاری قرآن و تعزیه خوان و کار کردن زیر نظر آنها اصول اولیه آوازخوانی را آموخت. در سال ۱۳۲۰ وی بطور جدی و منظم تعلیم موسیقی و دستگاهها را نزد پدرش شروع کرد. اکبر گلپایگانی در سال ۱۳۲۶ نخستین تجربه شرکت در یک گروه ارکستر کر را به دست آورد و در سال ۱۳۲۷ در انجمن موسیقی مدرسه نظام عضو شد و از سال ۱۳۲۸ به بعد کم کم با اساتید طراز اول موسیقی آشنا شد و تعلیم را زیر نظر این اساتید شروع کرد.
همایون خواجه نوری که از او به عنوان یکی از اولین نوازندگان حرفه ای گیتار بیس در ایران یاد می شود، در پی سانحه رانندگی ۲۶ آذرماه در ۷۷ سالگی فوت کرد.
خواجه نوری فقید در خیلی از آثار موسیقی پاپ از اواخر دهه چهل خورشیدی تا سال ۱۳۵۷ نقش آفرینی کرده است.
همایون خواجه نوری شاگردانی همچون فریدون فروغی و از لیلی افشار را تربیت کرده است.
این هنرمند سابقه همکاری با آهنگسازانی همچون محمد حیدری، واروژان، بابک بیات، انوشیروان روحانی، فرید زلاند و برادران چشم آذر را داشته است.
محسن افتاده، نوازنده و مدرس پیشکسوت ساز فاگوت و بنیانگذار ارکستر مجلسی رودکی، ۲۹ آذرماه ۱۴۰۲ در ۷۷ سالگی از دنیا رفت. زنده یاد افتاده سال ۱۳۵۰ موفق به دریافت مدرک لیسانس از هنرستان عالی موسیقی شد. این هنرمند تا سال ۱۳۵۶ که به استخدام رادیو و تلویزیون درآمد، در هنرستان عالی موسیقی، کارگاه موسیقی رادیو و تلویزیون و هنرستان باغچه بان به تدریس اشتغال داشت. وی در همین سال با عنوان سرپرست کارگاه موسیقی مازندران در ساری مستقر شد.
زنده یاد محسن افتاده، نوازندگی فاگوت بیش از ۶۰۰ موسیقی فیلم و سریال ایرانی را برعهده داشته است. در کارنامه هنری او سرپرستی ارکستر مجلسی رودکی و همکاری با آهنگسازان و هنرمندانی مانند حشمت سنجری به چشم می خورد.
محمد شکارچی، برادر علی اکبر شکارچی (آهنگساز و نوازنده کمانچه) که خود از نوازندگان پیشکسوت استان لرستان بود، شامگاه دوشنبه ۱۸ دی ماه بر اثر سکته قلبی فوت کرد. مرحوم محمد شکارچی از هنرمندان پیشکسوت موسیقی نواحی استان لرستان در حوزه خوانندگی نوازندگی کمانچه بوده است که طی سالهای متمادی در عرصه های مختلف موسیقی نواحی منطقه لرستان و موسیقی ردیف دستگاهی ایران کارهای مستمری را انجام داد.
امیرفرشید رحیمیان (نوازنده ترومپت، آهنگساز و رهبر ارکستر) ۲۴ دی ماه در ۶۴ سالگی از دنیا رفت. این هنرمند در سال ۱۳۵۵ به کنسرواتوار وین راه پیدا کرد. او همزمان با تحصیل، در کلاس های آهنگسازی و رهبری ارکستر توماس کریستین داوید شرکت کرد. وی در سال ۱۳۶۴ برای آهنگسازی فیلم «از خرمشهر تا ابدیت» جایزه موسیقی متن جشنواره جوان را به دست آورد.
زنده یاد امیرفرشید رحیمیان در سال ۱۳۶۹، ارکستر فرهنگسرای بهمن را تأسیس کرد و بعد از آن نخستین ارکستر موسیقی پاپ بعد از انقلاب اسلامی را با ۱۲ نوازنده و با خوانندگی مهرداد کاظمی، تشکیل داد.
نوازندگی در خیلی از آثار موسیقی ایران، آهنگسازی قطعات گوناگون برای صدا و سیما و فیلم ها و سریال ها، رهبری ارکستر، آموزش موسیقی و ترجمه کتاب دو جلدی «اطلس موسیقی» از دیگر کارهای امیرفرشید رحیمیان در این سال ها بوده است.
ابراهیم نقدیان (نوازنده ویلن، کمانچه و آهنگساز ایرانی) هفتم بهمن ۱۴۰۲ بر اثر ایست قلبی در ۶۹ سالگی درگذشت.
نقدیان موسیقی و نوازندگی ویلن و کمانچه را از هنرمندانی همچون «ماجدی»، اسدالله ملک، علی اصغر بهاری، حبیب الله بدیعی و پرویز یاحقی آموخت. او همین طور نواختنِ سه تار را از احمد عبادی فراگرفت.
همکاری با گروهای موسیقی همچون شیدا و عارف و هنرمندانی همچون محمدرضا لطفی، پرویز مشکاتیان، علی اصغر شاه زیدی و بیش از ۱۰۰ کنسرت خارج از کشور، قسمتی از کارهای هنری زنده یاد ابراهیم نقدیان بوده است.
و اما بهمن سال ۱۴۰۲ با دو مرگ تلخ دیگر همراه بود؛ درگذشت جمشید جم خواننده ترانه ماندگار «یار دبستانی من» و جمشید عندلیبی (نوازنده نی).
جمشید جم شامگاه ۱۱ بهمن ماه بعد از تحمل یک دوره بیماری فوت کرد.
جمشید جم، خواننده آهنگ معروف «یار دبستانی من» درباره ی علاقه اش به موسیقی و مسیری که طی کرده است، توضیح داده بود: «در محرم سال ۱۳۵۷ در کنار خیلی از بزرگان موسیقی شاگردی می کردم، برای اینکه می خواستم دانش بالایی نسبت به موسیقی داشته باشم. من تمام موسیقی های ایرانی، موسیقی ملل، سمفونی و... را مطالعه کردم. اوایل یک موتور گازی خریدم و باندهای ماشین برادرم را برداشتم و نوارهای الله اکبر را می گذاشتم و در میدان می چرخیدم تا فضایی انقلابی در شهر حاکم شود. در ۲۱ بهمن سال ۱۳۵۷ زمانی که امام خمینی (ره) فرمودند حکومت نظامی لغو شده است، با وجود اینکه من تیر خورده بودم، اما با مشارکت مردم حضور پیدا کردیم و رادیو و تلویزیون را گرفتیم و پس از آن به رادیو رفتیم و در میدان ارگ پنهان شدیم.»
و اما جمشید عندلیبی، نوازنده پیشگام ساز نی در ۶۶ سالگی روز ۱۵ اسفندماه براثر ایست قلبی فوت کرد.
این هنرمند فقید موسیقی ایرانی در طول زندگی خود علاوه برتولید چندین اثر موسیقایی در پروژه هایی مانند «بیداد»، «نوا»، «دستان»، «دود عود»، «آسمان عشق»، «یاد ایام»، «رسوای دل»، «پیام نسیم»، «دل مجنون»، «سرو چمان» همکاری داشته است. او علاوه بر نوازندگی در کار آهنگسازی هم فعال بود و آلبوم های «میهمان تو»، «پاییز نیزار» و «مونس جان» از کارهای او در حوزه آهنگسازی است.
منبع: siamakyazdanjoo.com
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب