امضای شجریان، علیزاده و ناظری روی عکسی از شهبازیان
سایت رسمی سیامک یزدانجو: فریدون شهبازیان از مهم ترین چهره های نیم قرن اخیر موسیقی ایران بوده است، کسی که رد پایش در بیشترِ آثار ماندگار موسیقی ایران بچشم میخورد.
به گزارش سایت رسمی سیامک یزدانجو به نقل از خبر آنلاینُ تسویم نوشت: پنجشنبه، 21 خرداد 1388؛ تهران در آستانه ی انتخاباتی پرالتهاب قرار داشت. جامعه در تب وتاب، رسانه ها درگیر، و مردم منتظر روزی که بعدها سرنوشت ساز شد. در این بین، جمعی از اهالی فرهنگ و هنر، به دور از فضای سیاست زده ی جامعه، در مراسمی گرد آمده بودند. محفلی فرهنگی، شاید برای تجلیل از هنر، شاید برای تنفسی در هوای سنگین آن روزها.
در حاشیه این مراسم، به مناسبت تقارن با زادروز آهنگساز برجسته، فریدون شهبازیان، تدارکی دوستانه و صمیمی دیده شده بود. برگزارکنندگان عکسی قدیمی از دوران نوجوانی شهبازیان را آماده کرده بودند؛ تصویری مربوط به سال 1333، زمانی که او تنها دوازده سال داشت و در هنرستان موسیقی تحصیل می کرد. عکس، صحنه ای از نوازندگیِ فریدون شهبازیان در یک تئاتر را ثبت کرده بود.
در آن جمع، چهره هایی حضور داشتند که هر کدام نام شان وزنی دارد در تاریخ موسیقی ایران؛ محمدرضا شجریان ـ خسرو آواز ایران؛ حسین علیزاده ـ آهنگساز و نوازنده ای نوگرا و صاحبِ اندیشه؛ شهرام ناظری، خواننده ای فراتر از روزگارِ خود؛ هوشنگ ظریف، استاد بی بدیل تار؛ و مرتضی احمدی، هنرمند مردمی و صداپیشه ی خاطره انگیز. این بزرگان، در کنار دیگر هنرمندان، عکس نوجوانی شهبازیان را به یادگار امضا کردند.
هرچند مراسم برای تولد نبود، اما همین حرکت کوچک، در دل روزهای پرمناقشه، صحنه ای شد از احترام و رفاقت میان بزرگان هنر.
«پُر کن پیاله را»: صدای آغازی نو در موسیقی ایران
اما یادگار دوم، قاب نیست، صداست؛ جلد نواری که خود مقدمه ی تحولی عمیق در موسیقی ایران شد: نوار مادر (ریل مستر) اثر ماندگار «پُر کن پیاله را»، ضبط شده در سال 1352.
این اثر، حاصل همکاری سه تن از مهم ترین هنرمندان معاصر ایران بود:
فریدون شهبازیان ـ آهنگساز و تنظیم کننده
فریدون مشیری ـ شاعر
محمدرضا شجریان ـ آواز (شجریان در آن دوران با نام هنریِ سیاوش فعالیت می کرد)
«پر کن پیاله را» از اولین آثار رسمی و حرفه ای شجریان است. شعری از جریان نوگرای شعر فارسی، با آهنگسازی ای که جرئتِ عبور از کلیشه ها را داشت. شهبازیان در این اثر با بهره بردن از ارکستر زهی غربی و تلفیق آن با اصول موسیقی دستگاهی ایران، فضایی تازه پدید آورد؛ فضایی که نه فقط سنتی بود، نه مدرن، بلکه در مرز میان این دو، راهی نو ترسیم می کرد.
این قطعه اولین بار در قالب برنامه ی گل های تازه شماره 77 در اسفند 1352 از رادیو ایران پخش گردید. اثری که شنوندگان آنرا با اسامی دیگری نیز به یاد می آورند: «اندیشه میان دو جام»، «جادوی بی اثر»، یا «جام تهی».
اما شاید مهم ترین نکته درباره ی ی این اثر، جسارت در انتخاب شعر نو برای آواز ایرانی بود. تا قبل از آن، موسیقی کلاسیک ایرانی عمدتا وابسته به غزل های کهن یا قالب های سنتی شعر فارسی بود. انتخاب شعری از فریدون مشیری، با ساختاری مدرن و زبان ساده و امروزی، انقلابی در سنت های رایج آن دوران بود.
شجریان، با صدایی جوان و لطیف، و شهبازیان با آهنگسازی ای دقیق اما پرشور، در این اثر به صورتی آغازگر جریان تازه ای شدند که در سالیان بعد، صدای یک نسل شد.
دو قاب، دو لحظه درخشان از تاریخ معاصر موسیقی ایران؛ یکی تصویری خاموش ولی سرشار از امضا و خاطره، دیگری صدایی جاودانه که هنوز در جان شنونده طنین دارد.
منبع: سایت رسمی سیامك یزدانجو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب