وفاداری به موسیقی ردیف–دستگاهی در روزگار موسیقی مردم پسند
به گزارش سایت رسمی سیامک یزدانجو، از اتفاقات ویژه موسیقی در ماه های اخیر، برگزاری کنسرتی با عنوان «عشق سعدی» با اجرای گروه سور و خوانندگی امیر اثنی عشری در تالار رودکی بود که از چند جنبه قابل بررسی و نگاه موشکافانه است.
گروه سور به سرپرستی و آهنگسازی مجید مولانیا از معدود آنسامبل های موسیقی ایرانی ست که حدود پانزده سال پیش پایه گذاری شده، به فعالیت می پردازد و در این زمان مانند تمام کارهای فرهنگی در کشور افت و خیزهایی از نظر فراوانیِ اجرا داشته است اما همیشه توانسته سطح کیفی و هنری خودرا حفظ کند. جمع هنرمندان حرفه ای که هر یک بعنوان وزنه ای در موسیقی امروز شناخته می شوند و سابقه فعالیت با استادان بزرگ موسیقی ایران را داشته اند در این گروه با تاکید بر تجربه، دانش و تکنیک خود توانسته اند کیفیت قابل قبولی را ارائه نمایند. در روزگاری که بیشتر موزیسین های حوزه موسیقی ایرانی ِ جدی و برخاسته از تفکر، بسمت موسیقی مردم پسند گرایش دارند، حضور این جمع روی صحنه رودکی با تمایل جدی به موسیقی ردیف-دستگاهی و وفاداری به ریشه های موسیقی ایرانی، قابل تأمل و تقدیر است.
مجید مولانیا در این کنسرت با رپرتواری که بطور کلی از فرم موسیقی ایرانی تبعیت می کرد توانست اثر قابل توجهی را به مخاطب عرضه نماید. استفاده بجا و مناسب از پیش درآمد، تصنیف ها، قطعات ضربی، دونوازی و البته ساز و آواز در این رپرتوار هم مروری بر فرم قدیم موسیقی ایرانی داشت و هم قدمی در راستای سلیقه مخاطب امروز «موسیقی ایرانی» داشت. این تأکید بر مخاطب امروز «موسیقی ایرانی» از آن جهت است که این جنس از مخاطب که سلیقه اش طی سالهای متمادی از سمت تک نوازی، ساز و آواز فرم قدیم و موسیقی تک صدایی، بسمت گروه نوازی و موسیقی چند صدایی و آواز با بیانی جدیدتر رفته و نباید آنرا با مخاطب «موسیقی روز یا عوام پسندانه» اشتباه گرفت که بسیاری اهتمام در راضی کردن آن دارند.
مولانیا در رپرتوار«عشق سعدی» توانست آمیخته ای از تکنیک، دانش ردیفی و تجربه را به نمایش بگذارد. شروع کنسرت در دستگاه ماهور و سپس مُد گردی به دستگاه شور و پرهیز از یکواختی کنسرت در مایه و استفاده از رنگ های صدایی بم در گروه نوازی، استفاده از سازهای کوبه ای مختلف و همین طور تألیفی بودن تمام قطعات توسط آهنگساز دیگر نکات قابل تامل بود.
نکته برجسته ی دیگر «عشق سعدی» آواز این مجموعه بود که امیر اثنی عشری بعنوان یکی از آوازخوانان توانای این سالهای اخیر موسیقی ایرانی توانست اثری برجسته و بیادماندنی را در ذهن مخاطب بجای بگذارد. اثنی عشری که سال ها از محضر اساتید برجسته ی موسیقی ایرانی بهره برده و سابقه ی درخشان همکاری با استاد محمدرضا لطفی را در کارنامه ی خود دارد، دارای صدایی خاص و با کوک بالاتر از آن چیزی ست که در صدای خوانندگان مرد می شنویم. این خاصیت های ذاتی صدا در کنار تجربه، استفاده ی بجا از حنجره و بیان مناسب شعر، از او خواننده ای دارای بیان ویژه و با مُهر شخصی ساخته است که اساسا در بین خوانندگانی در یک رنگ صدایی -که گاه به غلط تقلید در آوز بیان می شود- صدایی ویژه در موسیقی امروز ایران است. اثنی عشری در آوازهای این کنسرت از تحریرهای طولانی پرهیز می کرد و با آنکه تمرکزش روی بیان شعر بود اما نه تحریر و نه شعر هیچ کدام به دیگری ارجحیت نداشته و فدای دیگری نشدند و تعادل قابل تأملی بین این دو برقرار شده بود.
کنسرت «عشق سعدی» همانطور که از عنوانش پیداست نگاهی ویژه به اشعار سعدی داشت. امیر اثنی عشری که خود دانش آموخته ی مقع دکترای رشته ادبیات فارسی ست و مطالعات ویژه ای در حوزه آکادمیک روی اشعار سعدی در سالهای اخیر داشته است در کنار مجید مولانیا رپرتواری را مختص به اشعار سعدی آماده کردند که وجه تغزلی و عاشقانه ی سعدی را هدف اصلی قرار داده بود و همه قطعات کنسرت مانند در امتداد بیان همین مضامین برنامه ریزی شده بود. پرداختن ِ صِرف به اشعار سعدی در یک رپرتوار کاری کم نظیر در موسیقی ایرانی ست که امید است توسط هنرمندان موسیقی وجوه مختلف اشعار و نکات نغز این شاعر بزرگ مورد توجه و استفاده قرار گیرد.
کنسرت «عشق سعدی» را نمی توان بدون حضور و اجرای اعضاء توانای گروه سور جمشید صفرزاده (سنتور)، علیرضا دریایی(کمانچه)، حمید قنبری و امین دادوری(سازهای کوبه ای)، مجمد یوسفی(نی)، فرزاد محمدنژاد(عود) و مهدی بصیرت منش(قیچک باس) نادیده گرفت. بنیاد رودکی نیز با اجرای این کنسرت در چارچوب مجموعه ی «طرز تازه»حمایتی ویژه از این کنسرت داشت. البته چنین حمایت هایی از جانب دستگاههای فرهنگی از کنسرتهای غیرتجاری، مستقل و فرهنگی در شرایط تورم اقتصادی و مشکلات عدیده گروه ها برای اجرا در سالن های مناسب قابل انتظار است.
*پژوهشگر موسیقی ایرانی
منبع: siamakyazdanjoo.com
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب